Feiten en fabels over verduurzaming van je monument

1. Monumenten zijn duurzame gebouwen

FEIT! Althans, wanneer het gaat om het feit dat veel (woonhuis)monumenten al honderden jaren bestaan. Vanuit circulair oogpunt erg duurzaam dus. Een kanttekening is wel dat monumenten niet per se energiezuinig zijn. Maar dat valt op te lossen. Door beter te isoleren verlies je minder warmte en hoef je minder te stoken. Dat scheelt dan weer enorm in de CO2-uitstoot. Dus: is jouw woonhuismonument verduurzaamd? Dan is niets zo duurzaam als jouw woning. 

2. Je kunt de ramen van je monument niet verduurzamen

FABEL! Hoewel HR++ glas vaak niet zomaar in historische ramen past, zijn er genoeg andere mogelijkheden om de ramen toch te verduurzamen. Opties zijn: gelaagd glas met coating, dun dubbelglas, binnenvoorzetramen en vacuümglas. Wist je dat deze laatste, geplaatst onder de juiste omstandigheden, zelfs de isolatiewaarde van triple HR-glas haalt? 

3. Isoleren met een dampremmende laag is als het toevoegen van een plastic zak aan je woning en dus erg risicovol.

FABEL! Het tegendeel is in veel gevallen zelfs waar. Het is voor bepaalde monumenten juist een goede oplossing. Bijvoorbeeld wanneer veel hout aanwezig is, zoals in de kap. Het is daarbij wel belangrijk dat de dampremmende laag altijd luchtdicht wordt aangebracht. Zo voorkom je dat er alsnog vocht in de houten constructie kan binnendringen. 

4. Je dak isoleren doe je bij voorkeur aan de buitenkant.

FEIT! Waarom? Je pakt als het ware de historische constructie in. En door er letterlijk een isoleerlaag omheen te leggen, verminder je de kans op risico’s als vochtschade. Dakisolatie is ook om andere redenen een goed idee. Zo is het niet altijd mogelijk om bij een monument de buitenzijde van de gevel te isoleren, omdat je het aangezicht van het historische gebouw daarmee verandert. Met dakisolatie heb je meer opties. Zo kun je al met een dun laagje isolatiemateriaal tussen de dakpannen een groot verschil maken. En: niemand die dat ziet!

5. ‘Te goed’ isolerend glas geeft condensatieproblemen op andere plekken.

FABEL! Het is in zoverre een fabel, dat het risico op condensatie problemen niet groter is dan bij andere gebouwen. Als je enkelglas bijvoorbeeld vervangt door goed isolerend glas, is het raam niet meer het koudste punt. Het raamhout misschien wél. Daarom is het wel belangrijk dat het onderhoud hieraan (schilderwerk) in orde is. Condensatie moet dan geen problemen meer opleveren. 

6. In monumenten is dampopen isoleren beter dan dampdicht isoleren

FABEL! Dampopen isoleren brengt meer risico’s met zich mee, omdat de kans op condensatie binnenshuis groot is en het isolatiemateriaal niet goed droogt. Maar dampopen capillair actief isolatiemateriaal kan vocht tijdelijk vasthouden en weer laten verdampen. Dit is nuttig, bijvoorbeeld wanneer de gevel na een regenbui niet goed kan drogen door schaduwval. Is vocht niet zo’n issue, dan kan dampdicht isoleren weer verstandig zijn. 

Bron: www.cultureelerfgoed.nl/onderwerpen/duurzaamheid/energiecrisis-en-erfgoed/feit-of-fabel